Morbili su veoma kontagiozno, virusno oboljenje iz grupe osipnih groznica, endemo-epidemičnog karaktera. Izvor zaraze je bolesna osoba sa tipičnom ili atipičnom kliničkom slikom. Virus je veoma kontagiozan i njegova kontagioznost u procentima iznosi od 95-98%, što znači da oboli većina osoba koje nisu preboljele morbile, a došle su u kontakt sa oboljelom osobom. Izuzetak čine djeca u prvih nekoliko mjeseci života koja naslijede pasivni imunitet od majke, ako je ona ranije preboljela morbile.
Virus se prenosi samo direktno od bolesnika, kapljičnim putem. Virus se unosi u organizam preko sluzokože gornjih disajnih puteva i konjuktive. Tipična klinička slika protiče u tri stadija:
- Kataralni
- Osipni
- Rekonvalescentni
Bolesnik je infektivan već u kataralnom stadiju. Nakon pojave ospe bolesnik nije više infektivan. Tok oboljenja zavisi od zdravstvenog stanja i imunog sistema oboljele osobe. Morbili kod trudnica mogu imati težak tok i izazvati pobačaj ili prijevremeni porod. Morbili kod imunosupresivnih osoba imaju veoma težak oblik, produženo trajanje i često letalan ishod zbog komplikacija. Najčešće su plućne komplikacije koje najčešće i dovode do letalnog ishoda. Specifično liječenje osoba oboljelih od morbila ne postoji. Primjenjuje se simptomatska terapija.
Jedina prava specifična mjera prevencije je vakcinacija. Vakcinacija protiv morbila provodi se sa dvije doze vakcine. Prva doza se aplicira sa navršenih 12 mjeseci zivota do navršenih pet godina života. Ako se iz bilo kojih razloga vakcinacija ne obavi do navršenih pet godina života, vakcinaciju je potrebno obaviti do navršenih 14 godina života. Druga doza vakcine aplicira se u šestoj godini života, odnosno po isteku jedne godine od apliciranja prve doze vakcine.
Prema Naredbi o programu obaveznih imunizacija stanovništva protiv zaraznih bolesti sva djeca do navršenih 14 godina bi trebala biti vakcinisana sa dvije doze vakcine. Vakcinacija se može provoditi prema epidemiološkim indikacijama i kod osoba starijih od 15 godina. U slučaju pojave većih epidemija morbila, uz saglasnost Stručnog savjetodavnog tijela, protiv morbila se mogu vakcinisati i djeca mlađa od 12 a starija od 6 mjeseci života, s tim da drugu dozu vakcine prime u periodu od 15 do 24 mjeseci života.
Ako ste u prilici da tražite informacije i savjete možete se obratiti najbližoj epidemiološkoj službi J.U. Zavoda za javno zdravstvo Kantona Sarajevo ili putem telefona:
+387 33 622 028, 667 691
