Neki malignomi se mogu otkriti rano, prije nego dobiju priliku da rastu i šire se. Prema preporukama stručnjaka iz Njemačkog društva za borbu protiv raka (German Cancer Aid), a na osnovu višegodišnjeg praćenja preporučuju se određeni pregledi-skrining testovi iako nema simptoma. Smjernice se ažuriraju svakih 5-7 godina. Ove smjernice se odnose na testiranje koje se preporučuje u određenim vremenskim intervalima testiranja sa ciljem ranog otkrivanja malignoma.
ŽENE
Organ | Dob i vrsta testa | Učestalost |
Cervix | Od 20 do 34 godine PAPA test Od 35 godine starosti, PAPA i HPV tipizacija | Godišnje Svake 3 godine |
Grudi | Od 30. godine starosti, palpacijski pregled Od 50 godine mamografski pregled | Godišnje Svake 2 godine |
Koža | Od 35. godine, pregled kože dermatoskopom kod specijaliste epidemiologije | Svake 2 godine |
Debelo crijevo | Od 50-54 godine, imunološki test na skrivenu krv u stolici Od 55. godine imunološki test na skrivenu krv u stolici, sve dok nije urađena kolonoskopija Od 55 godina (žene): Ukupno dvije kolonoskopije, u razmaku od 10 godina | Godišnje Svake 2 godine |
MUŠKARCI
Organ | Dob i vrsta testa | Učestalost |
Koža | Od 35. godine, pregled kože dermatoskopom kod specijaliste epidemiologije | Svake 2 godine |
Debelo crijevo | Od 50-54 godine, imunološki test na skrivenu krv u stolici Od 55. godine imunološki test na skrivenu krv u stolici, sve dok nije urađena kolonoskopija Od 50 godina (muškarci): Ukupno dvije kolonoskopije, u razmaku od 10 godina | Godišnje Svake dvije godine |
Prostata | Od 45-50 godina PSA test kod muškaraca koji imaju člana porodice da je obolio kod raka prostate, ili afroamerikanci. Od 50 godina starosti, PSA test. Palpacijski pregled je u upotrebi i ima važnost kod pacijenata koji imaju normalne vrijednosti PSA. | Godišnje |
Otkrivanje raka prije pojave simptoma ili u početnim fazama razvoja raka od iznimne su važnosti zbog adekvatnog i pravovremenog liječenja. Tretmani raka, u ranim fazama nastanka imaju značajno bolju prognozu, stopu izliječenja i preživljavanja.
Prema smjernicama za rano otkrivanje raka kod odraslih osoba s prosječnim rizikom preporučuje se skrining za rak dojke, rak grlića materice i kolorektalni karcinom.
Tokom pregleda ranog otkrivanja, prekancerozna lezija se identifikuje i ukloni. To je moguće kod raka kože, raka grlića materice i raka debelog crijeva.
Izvori:
- RKI. Robert Koch Institute, Germany
- ECDC. European Centar for Disease Prevention and Control, Europa
- WHO. World Health Organization