Gripa je najrasprostranjenije i ozbiljno infektivno oboljenje, širenju infekcije doprinosi zimski period i boravak u zatvorenoj prostoriji.
Svake kalendarske godine, u 40-toj sedmici, ove godine 01.10.2019 kada počinje registriranje i nadzor nad oboljelima od respiratonih bolesti i gripe i traje do kraja 20-te sedmice naredne kalendarske godine.
Gripu izazivaju virusi gripe, a izvor infekcije je bolesnik u toku prvih 5 do 7 dana bolesti. Praćenjem broja oboljelih i izolovanih virusa (svake godine cirkulira nekoliko virusa) dobijemo podatke koje koristimo za pripravljanje vakcine protiv gripe za sljedeću sezonu.
Postoje tri virusa gripe i to virus A, B i C. Epidemije gripe javljaju se periodično i brzo se šire. Ukoliko su izazvane virusom A ( ili njegovim varijantama A1, A2) epidemije se javljaju svake 2 do 3 godine. Virus B izaziva manje epidemije i to svakih 4 do 6 godina. Gripa se može razviti i u vidu pandemija, što se dešavalo svakih 30 do 50 godina (poznate su: Španska groznica 1918. kada je umrlo oko 20 miliona ljudi, pandemija azijske gripe 1957. kada je obolelo 2 milijarde ljudi, pandemijska gripa 2009. Sa više od pola miliona smrtnih slučaja).
Klinička slika gripe
Bolest počinje naglo,a praćena je porastom tjelesne temperature do 39 i 40 ⁰C, bolovima u mišićima i zglobovima, glavoboljom i jakom iscrpljenošću.Traje 7 do 10 dana,a visoka temperatura 3-4 dana. Ponekad je prate simptomi respiratornog trakta kao što je suhi kašalj ili šmrcanje. Moguće su komplikacije kao što su bronhitis, upala pluća, upala srčanog mišića i pogoršanje osnovnehkronične bolesti od koje osoba boluje.
Kako se zaštiti od gripe?
Vakcinacija prije početka sezone gripe je jedina sigurna zaštita.
- Često perite ruke (koristite gel na bazi alkohola, ako nemate pristup vodi)
- Kašljite i kišite u maramicu ili u pregib lakta (operite ruke posle)
- Kada kašljete ili kišite okrenite glavu od drugih u stranu
- Ne dodirujte oči, nos ili usta (ovim možete sprečiti viruse da prodru u Vaše telo)
- Površine koje su zajedničke (telefoni, tastature i druga oprema na radnom mjestu, u školi, prevozu, i sl.) treba redovno čistiti, jer virusi mogu živjeti i po nekoliko sati na tim površinama
- Tokom sezone respiratornih infekcija i gripe izbegavajte gužve
- Jedite zdravu hranu (time hranite i ojačavate svoj imuni sistem)
- Redovno vježbajte (i tako ojačavate svoj imuni sistem), jer osobe koje redovno vježbaju i ako se razbole simptomi su im dosta blaži a period ozdravljenja brži
- Vakcinišite se protiv gripe svake godine. Vakcine ne daju 100% zaštitu ali oni su još uvek najbolji način da se spriječi gripa.
Kako se liječi gripa?
Ne postoji kauzalna terapija gripe (terapija koja liječi uzrok), pa je zato i glavni cilj terapije da ublaži simptome bolesti, kao i da spriječi komplikacije.
Ako imate simptome gripe preporučuje se uzimanje antipiretika i analgetika za snižavanje temperature i smanjenje bolova u mišićima,uzimanje toplih napitka i vitamina C, odnosno nadoknaditi izgubljenu tekućinu. Ne treba jesti tešku hranu, ostanite u krevetu za vrijeme bolesti i nikako ne treba odlaziti na posao jer možete virus prenijeti na druge.
Javiti se u zdravstvenu ustanovu u slučaju jakog i bolnog kašlja, jake grlobolje i natečenih limfnih čvorova, povraćanja, neidentificiranog osipa, poremećaja svijesti ili u slučaju pogoršanja osnovne kronične bolesti.
Antibiotici ne pomažu u liječenju gripe!
Antibiotici ne pomažu u liječenju gripe (to su lijekovi koji „ubijaju“ bakterije ali ne i viruse, uključujući i viruse gripe). Međutim, gripa može oslabiti imunološki sistem i otvoriti vrata za bakterijske infekcije (naročito kod djece, starih i pacijenata sa hroničnim bolestima). Tada antibiotici imaju veoma značajno mesto u liječenju bakterijskih komplikacija. Ove kategorije pacijenata obavezno treba da posjete lekara.
Obavezno posjetite ljekara ukoliko imate neki od sljedećih simptoma:
- otežano disanje
- konstantnu temperaturu
- povraćanje
- bolno gutanje
- stalni kašalj
- uporna glavobolja
- gušenje.
